สวัสดีครับทุกคน วันนี้อยากมาแชร์ประสบการณ์ตรงๆ ที่ผมได้ลองผิดลองถูกมากับตัวเองเลย เรื่องที่เราคุยกันวันนี้ก็คือเรื่อง “เด็ก ตั้งใจ เรียน” นี่แหละครับ ผมเชื่อว่าพ่อแม่ผู้ปกครองทุกคนก็อยากให้ลูกหลานเราเป็นแบบนั้นกันทั้งนั้นแหละเนอะ ตัวผมเองก็คนนึงล่ะ

ตอนเริ่มต้นเส้นทางการเป็น “ผู้ฝึกสอน” ลูกให้ตั้งใจเรียน

แรกเริ่มเดิมทีเลยนะ ผมก็คิดแบบง่ายๆ สไตล์พ่อมือใหม่ไฟแรง คิดว่าเออ เดี๋ยวซื้อหนังสือเตรียมความพร้อมมาเยอะๆ จัดตารางสอนลูกหลังเลิกเรียน เสาร์อาทิตย์ก็หากิจกรรมเสริมทักษะให้ทำ เดี๋ยวลูกก็คงจะซึมซับแล้วก็ตั้งใจเรียนไปเองแหละมั้ง ภาพในหัวนี่สวยหรูเลยครับ ลูกนั่งอ่านหนังสือเงียบๆทำการบ้านเสร็จตรงเวลา อะไรประมาณนั้น ผมก็ไปกว้านซื้อหนังสือมาเลยครับ ทั้งนิทานเสริมความรู้ แบบฝึกหัดต่างๆ เต็มชั้นไปหมด แล้วก็เริ่มลงมือ “ปฏิบัติการ” ทันที

แล้วความเป็นจริงก็ซัดเข้ามาเต็มๆ

พอเอาเข้าจริงเท่านั้นแหละครับ โอ้โห! มันคนละเรื่องกับที่คิดไว้เลย จากที่คิดว่าจะง่ายๆ กลายเป็นเรื่องที่ปวดหัวสุดๆ ไปเลยครับ ลูกผมน่ะเหรอครับ

• นั่งได้ไม่ถึงห้านาที เดี๋ยวก็บอกหิวน้ำ
• อีกแป๊บก็ขอไปเข้าห้องน้ำ
• บางทีก็บอกว่าเห็นของเล่นตรงนั้นตรงนี้ อยากจะเล่นก่อน
• การบ้านที่ครูให้มา ก็ไม่อยากจะแตะเลย บอกว่ายาก ทำไม่ได้

ผมก็พยายามใจเย็นนะ พยายามอธิบาย พยายามสอน แต่บางทีมันก็มีหลุดบ้างแหละครับ ยอมรับเลยว่ามีเผลอเสียงดังใส่ลูกไปบ้างเหมือนกัน ก็คนมันท้ออ่ะนะ ทำไมมันไม่เป็นเหมือนที่เราคิดไว้เลยวะ ตอนนั้นคิดในใจเลยว่า “นี่เราทำอะไรผิดไปรึเปล่าเนี่ย”

ลองเปลี่ยนวิธีดูบ้างสิ

หลังจากที่ล้มเหลวกับวิธีเดิมๆ ไปหลายรอบ ผมก็เริ่มมานั่งคิดทบทวนดูใหม่ เออ…หรือว่าวิธีที่เราใช้มันไม่เวิร์คสำหรับลูกเราจริงๆ วะ เด็กแต่ละคนมันก็ไม่เหมือนกันนี่หว่า ผมเริ่มมองหาแนวทางใหม่ๆ ลองไปอ่านบทความ ดูคลิปจากผู้เชี่ยวชาญบ้าง (แต่ก็ไม่ได้เชื่อทั้งหมดนะ เอามาปรับใช้) ผมเริ่มจากการลดความคาดหวังของตัวเองลงก่อนเลย ไม่ต้องเก่งเลิศเลอเพอร์เฟคก็ได้ แค่ให้เขารู้สึกสนุกกับการเรียนรู้ก็พอแล้ว

ผมลองเปลี่ยนจากการ “บังคับ” มาเป็น “ชวนคุย” ชวนตั้งคำถาม ชวนให้เขาสงสัย เช่น แทนที่จะบอกว่า “ทำการบ้านเลขเดี๋ยวนี้!” ก็ลองเปลี่ยนเป็น “เอ…ข้อนี้มันหายังไงกันนะ พ่อก็ลืมไปแล้ว ช่วยพ่อคิดหน่อยสิ” หรือบางทีก็เอาเรื่องเรียนมาผสมกับการเล่นเกมง่ายๆ ที่เขาชอบ มันก็ดูเหมือนจะได้ผลขึ้นมาบ้างนะ

สิ่งที่ค้นพบระหว่างทาง

สิ่งที่ผมสังเกตเห็นได้อย่างนึงเลยก็คือ พอเราลดแรงกดดันลง ลูกก็ดูผ่อนคลายมากขึ้น เริ่มกล้าที่จะลองผิดลองถูกมากขึ้น จากที่เคยกลัวว่าจะตอบผิดแล้วโดนดุ ก็กล้าที่จะแสดงความคิดเห็นมากขึ้น ถึงแม้บางทีมันจะยังไม่ใช่คำตอบที่ถูกต้องเป๊ะๆ ก็ตาม ผมว่าตรงนี้สำคัญมากเลยนะ การสร้างบรรยากาศที่เขารู้สึกปลอดภัยที่จะเรียนรู้

แล้วอีกอย่างที่ผมเพิ่งมาคิดได้ก็คือ ไอ้คำว่า “ตั้งใจเรียน” เนี่ย มันไม่ได้มีรูปแบบตายตัวเสมอไปว่ะครับ บางทีเด็กเขาอาจจะตั้งใจเรียนในแบบของเขาอยู่ก็ได้ แต่เราดันไปยึดติดกับภาพในอุดมคติของเราเอง อย่างลูกผมเนี่ย เขาอาจจะไม่ได้ชอบนั่งอ่านหนังสือเป็นชั่วโมงๆ แต่เขาชอบดูสารคดี ชอบทดลองทำอะไรแปลกๆ ซึ่งมันก็เป็นการเรียนรู้เหมือนกันนี่หว่า

นึกย้อนไปถึงตัวเองสมัยเด็กๆ นะ ผมก็ไม่ใช่เด็กที่ตั้งใจเรียนในห้องอะไรขนาดนั้นหรอก อาศัยว่าชอบอ่านการ์ตูน อ่านหนังสือทั่วไปนอกห้องเรียนมากกว่า มันก็ทำให้เรามีความรู้รอบตัวไปอีกแบบ พอมาเป็นพ่อคนแล้วมาเจอสถานการณ์แบบนี้กับลูกตัวเอง มันก็ทำให้เราเข้าใจอะไรมากขึ้นเยอะเลยครับ ว่าการเรียนรู้มันมีหลายมิติมากๆ

แล้วตอนนี้เป็นยังไงบ้าง?

ทุกวันนี้ก็ยังต้องปรับเปลี่ยนวิธีกันไปเรื่อยๆ ครับ ไม่มีสูตรสำเร็จตายตัวจริงๆ สำหรับเรื่องนี้ บางวันก็ดี ลูกให้ความร่วมมือดีมาก บางวันก็กลับไปลูปเดิมบ้าง ฮ่าๆๆ แต่โดยรวมแล้ว ผมว่ามันดีขึ้นกว่าช่วงแรกเยอะเลย อย่างน้อยๆ ผมก็เข้าใจลูกมากขึ้น แล้วลูกก็ดูมีความสุขกับการเรียนรู้มากขึ้น (แม้จะยังไม่ทุกวิชาก็ตาม)

สุดท้ายแล้ว ผมว่าการที่เด็กจะ “ตั้งใจเรียน” ได้อย่างแท้จริง มันอาจจะไม่ได้ขึ้นอยู่กับเทคนิคแพรวพราวอะไรมากมายหรอกครับ แต่มันอยู่ที่ว่าเขารู้สึกสนุกและมีความสุขกับสิ่งที่เขากำลังเรียนรู้หรือเปล่า และผู้ใหญ่อย่างเราพร้อมที่จะเข้าใจและสนับสนุนเขาในแบบของเขาได้มากแค่ไหน อันนี้ผมก็ยังคงเรียนรู้และค้นหาคำตอบไปพร้อมๆ กับลูกเหมือนกันครับ ถือว่าเป็นประสบการณ์ที่สอนอะไรผมได้เยอะจริงๆ ครับเรื่องนี้

ค้นหาคอร์สที่เหมาะกับคุณ